Инсон мийясини ўрганган олимлар билдаирган фикрлар шундан иборат эканки; бош ичида учта нуқта нисбатида одам ҳиссиётлари вужудга келар экан.Бошни қайси қисми “актив”-фаоллашганига қараб билинади:
1.Мана “мендалина”-манғизча! Бу ноҳия (бошнинг орқа пасти қисми икки ёнбошидаги иккита донача)-ҚЎРҚУВга жавоб беради, -ХАВФДАН ЎЗИНИ ОЛИБ ҚОЧИШ-пункти!
Умумий мисол қилиб анчадан бери овқатланиш “диета”-парҳез ушлаётган кишига, бир сафар “пирожний” ҳам еб кўриш таклиф қилинмоқда.Киши олдига уни аппетит”-иштаҳасини тортадиган гўзал ва ширин тотли тортлар, ичимлмклар қўйилди. Будай холатдан қўрқув “жавобгари” ваҳимага тушябди:”..ема! Семириб кетасан!”дейди.
2.Мана бу жойда –мийямизнинг энг ўртасида “У” ёпинчиқдаги-номдор РОҲАТ-НАФСИМИЗ (вентиральний стреатум). У чиройли ҳаётни жуда яхши ажратади; “наркотик”-наша, фахш ва албатта ширин тоамларга тортилади!? У пирожнийга ўч.У тезда уни ютворишни ҳохлаябди! Кўрамиз нима енгади;-қўрқув ёки майл?
3.Мана шу жойда учунчи куч (прифрантальная кара)-бош икки томон қовуғи- ҳолатга аралашади. У ФИКРЛАШ,ОНГЛАШ ва ҚЎЙИЛГАН МАҚСАДГА ЕТИШ-қисми. У шунда:“Қанча бу парҳез тутилябди! Шу озгина кремга ҳам “пачоқ”ланармиди? Бу қандай “бола боғча”си бўлди!?”-деди.Шу онгдаги “далда”дан сўнг, ҳалиги парҳездаги мижоз ўзига маън қилинган ширинликка ейишга ташланди,қўйди...
Бундан ташқари бу қобиғ- ўзини назорат қилувчи бўлганлигидан, барча тортни еб бўлганинггиздан кейин ҳам, ндан оладиган қониқишингизни озайтириб қўйиш ҳусусиятига эга. Шу қобиғни қай даражада фаоллигига қараб, инсон майлдан ўзини тўхтатиши мумкин бўлар экан.
Қандай қилиб бу нарсани қилиш мумкин? “Ҳеч бўлмаганда магнит таъсирида кучайтириш мумкин”лигини тажрибада кўришмоқда экан.
Бу ҳаммаси дунё илимини ҳулосаларидан
Аммо биз эса мусулмонлар ДИНИМИЗ ТЎЛАлигини билган ҳолда, ҳар қандай нафс хуружларига яраша ўз “қурол”ларимизни ишлата оламиз,инша-Аллаҳ!
Сухбатимизни СУННАТ тақозаларида кўриб чиқайликчи:
Биз биламизки; шайтон хам ёмонликка бошлайди. Ва нафс хам. Шу ахвол Қурони каримда келтирилгани каби:
وَمَا أُبَرِّئُ نَفْسِي إِنَّ النَّفْسَ لأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ مَا رَحِمَ رَبِّيَ إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَّحِيمٌ
53 . Ва ўз нафсимни оқламайман. Албатта, нафс, агар Роббим раҳм қилмаса, ёмонликка кўп ундовчидир. Албатта, Роббим мағфиратли ва билгувчидир», деди.. (Юсуф 12: 53).
1.Мана “мендалина”-манғизча! Бу ноҳия (бошнинг орқа пасти қисми икки ёнбошидаги иккита донача)-ҚЎРҚУВга жавоб беради, -ХАВФДАН ЎЗИНИ ОЛИБ ҚОЧИШ-пункти!
Умумий мисол қилиб анчадан бери овқатланиш “диета”-парҳез ушлаётган кишига, бир сафар “пирожний” ҳам еб кўриш таклиф қилинмоқда.Киши олдига уни аппетит”-иштаҳасини тортадиган гўзал ва ширин тотли тортлар, ичимлмклар қўйилди. Будай холатдан қўрқув “жавобгари” ваҳимага тушябди:”..ема! Семириб кетасан!”дейди.
2.Мана бу жойда –мийямизнинг энг ўртасида “У” ёпинчиқдаги-номдор РОҲАТ-НАФСИМИЗ (вентиральний стреатум). У чиройли ҳаётни жуда яхши ажратади; “наркотик”-наша, фахш ва албатта ширин тоамларга тортилади!? У пирожнийга ўч.У тезда уни ютворишни ҳохлаябди! Кўрамиз нима енгади;-қўрқув ёки майл?
3.Мана шу жойда учунчи куч (прифрантальная кара)-бош икки томон қовуғи- ҳолатга аралашади. У ФИКРЛАШ,ОНГЛАШ ва ҚЎЙИЛГАН МАҚСАДГА ЕТИШ-қисми. У шунда:“Қанча бу парҳез тутилябди! Шу озгина кремга ҳам “пачоқ”ланармиди? Бу қандай “бола боғча”си бўлди!?”-деди.Шу онгдаги “далда”дан сўнг, ҳалиги парҳездаги мижоз ўзига маън қилинган ширинликка ейишга ташланди,қўйди...
Бундан ташқари бу қобиғ- ўзини назорат қилувчи бўлганлигидан, барча тортни еб бўлганинггиздан кейин ҳам, ндан оладиган қониқишингизни озайтириб қўйиш ҳусусиятига эга. Шу қобиғни қай даражада фаоллигига қараб, инсон майлдан ўзини тўхтатиши мумкин бўлар экан.
Қандай қилиб бу нарсани қилиш мумкин? “Ҳеч бўлмаганда магнит таъсирида кучайтириш мумкин”лигини тажрибада кўришмоқда экан.
Бу ҳаммаси дунё илимини ҳулосаларидан
Аммо биз эса мусулмонлар ДИНИМИЗ ТЎЛАлигини билган ҳолда, ҳар қандай нафс хуружларига яраша ўз “қурол”ларимизни ишлата оламиз,инша-Аллаҳ!
Сухбатимизни СУННАТ тақозаларида кўриб чиқайликчи:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
|
وَمَا أُبَرِّئُ نَفْسِي إِنَّ النَّفْسَ لأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ مَا رَحِمَ رَبِّيَ إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَّحِيمٌ
53 . Ва ўз нафсимни оқламайман. Албатта, нафс, агар Роббим раҳм қилмаса, ёмонликка кўп ундовчидир. Албатта, Роббим мағфиратли ва билгувчидир», деди.. (Юсуф 12: 53).
кераклиги ўзингнинг "нафси аммора"га хам ва шайтон хийласига хам асло берилмаслик. Ва атрофингдагиларнинг хам сенга ёмонликка ундасаларда., бундан ўзини тортишлик зарур хисобланади. Икки таъсирнинг қайси бўлишлик илими заруратсиз бўлиб, кераги омон қолиш ва олдинлаш шундаки; қачон инсон, ўзини ўзи ёмонлик содир қилишдан, ушлашлиги ахамиятли бўлаябди. Қайси тараф бўлмасин Ислом динимиз; хар қандай қабих ва маъсият ишлардан узоқ бўлишликни. Яна ундан юқори мавқеъдаги мусулмон; бошқа инсонни хам ёмонлик ва гунох амаллардан огохлантириб, уни охират савол-жавоби қийинлашиши, бор зканлигини уқтириши.
Кўпчилик: "Менинг ақлим бор"-дея ғурурланади. Йўқ, мана ўтказилган шу тажриба; нафс ақлни енгишини кўрсатаябди. Инсон хатто кузатув остида тажрибада бўлсада; нафс томонга "елди". Демак ақл билан билимиизни ошира ва ошира; "тақво"-Аллаҳдан қўрқишликни; қалбимиз билан ақл мужассамлигида яшашимиз тақозо қилинади.
Биссавоб.
Комментариев нет:
Отправить комментарий